Fiscaal Kompas voor zzp’ers in de zorg

Het Fiscaal Kompas ZZP Zorg (Fiscaal Kompas) is het resultaat van een samenwerking tussen BoZ+ en adviesbureau Deloitte. Het Fiscaal Kompas biedt zorgorganisaties een gedetailleerde leidraad om fiscale risico’s met betrekking tot de loonheffingen te minimaliseren en de zelfstandige status van zzp’ers te waarborgen. Het is in feite een hulpmiddel voor zorgorganisaties bij het beoordelen van de arbeidsrelatie met de zorgprofessional. Dit Fiscaal Kompas wordt breed verspreid onder zorgorganisaties in alle sectoren, zoals ziekenhuizen, verpleeghuizen, thuiszorg, GGZ en gehandicaptenzorg.

Het Fiscaal Kompas richt zich op het benutten van de mogelijkheden binnen de Wet kwaliteit, klachten en geschillen zorg (Wkkgz), waarmee zorgprofessionals hun zelfstandigheid kunnen behouden zonder dat de Belastingdienst hen als werknemers kwalificeert. De Wkkgz biedt solistisch werkende zorgverleners een aanzienlijke mate van zelfstandigheid, verantwoordelijkheid en aansprakelijkheid voor de geleverde zorg volgens het Fiscaal Kompas.

In het Fiscaal Kompas wordt een aantal praktische adviezen gegeven.

Contra-indicaties

Een belangrijke aanbeveling in het Fiscaal Kompas is het opnemen van duidelijke ‘contra-indicaties’ in overeenkomsten tussen zorgorganisaties en zzp’ers. Daarmee wordt bedoeld dat in de overeenkomst van opdracht indicaties moeten worden opgenomen die duiden op ondernemerschap en niet op werknemerschap. Voorbeelden hiervan zijn:

• Geen leiding, toezicht of werkinhoudelijke instructies van de zorgorganisatie vergelijkbaar met die aan werknemers. Instructies ten aanzien van de resultaten is wel mogelijk.
• De zorgprofessional heeft meerdere opdrachtgevers en is actief bezig met het verwerven van opdrachten.
• Het dragen van eigen bedrijfskleding en het gebruik van eigen materiaal bij de uitoefeningen van de werkzaamheden.
• Een beperkte omvang en duur van de opdracht.
• Eigen verantwoordelijkheid en aansprakelijkheid van de zorgprofessional voor de verleende zorg (op basis van de Wkkgz). Dat houdt onder meer in dat de zorgprofessional over een aansprakelijkheidsverzekering beschikt en dit kan aantonen;
• Geen deelname aan de bedrijfsactiviteiten van de zorgorganisatie.
   

Uurtarief

Het Fiscaal Kompas benoemt dat een hoger tarief voor zzp’ers een sterke indicatie van zelfstandigheid is. Het uurtarief moet in elk geval hoger zijn dan EUR 33,-. Advies is om een all-in uurtarief op te nemen, waarin reiskosten en overige onkosten zijn opgenomen. Wanneer zorgprofessionals gebruik maken van materialen van de zorgorganisatie, is het raadzaam op te nemen dat de kosten voor het gebruik hiervan zijn opgenomen in het afgesproken uurtarief. Verder is het raadzaam een terugbetalingsverplichting op te nemen in de overeenkomst als onverhoopt blijkt dat er door de zorgprofessional meer uren zijn gefactureerd dan was overeengekomen of als de zorgverlening niet naar behoren heeft plaatsgevonden.

Uitzend- of tussenkomstbureau

Een mogelijkheid die in het Fiscaal Kompas noemt, is het inhuren van zzp’ers via een uitzend- of tussenkomstbureau (dus niet via een bemiddelingsbureau). Deze bureaus blijven gedurende de opdracht in een contractuele relatie met de opdrachtgever en dragen verantwoordelijkheid voor de kwaliteit van het werk, wat bijdraagt aan de handhaving van de zelfstandige status van de zzp’er.

Gebruik G-rekening

Een praktische tip uit het Fiscaal Kompas is het gebruik van de G-rekening van het tussenkomstbureau voor een deel van de vergoeding aan de zzp’er. Dit is een geblokkeerde rekening gekoppeld aan loonheffing- of omzetbelastingnummers.

Het Fiscaal Kompas heeft verder een stappenplan voor de inhuur van zorgprofessionals opgenomen (bijlage 4). Dat stappenplan is gericht op het in kaart brengen van de huidige situatie van de inhuur van zorgprofessionals en ziet er kortgezegd als volgt uit:

1. Inventariseren: inventariseer de huidige werkwijze met betrekking tot de inhuur van zzp’ers.
2. Fiscale beoordeling huidige inhuur: dit kan met behulp van de Handreiking beoordeling arbeidsrelaties (bijlage 1 bij het stappenplan).
3. Aanpassen beleid en besluitvormingsproces: op basis van de inventarisatie van de huidige werkwijze en de fiscale beoordeling van de huidige inhuur
4. In control: het beleid moet in de praktijk worden gevolgd en overeenkomen met de feitelijke situatie.

Het Fiscaal Kompas benadrukt het belang van interne aanpassingen binnen zorgorganisaties . Dit omvat interne voorlichting, het beoordelen en eventueel aanpassen van systemen, het maken van afspraken met betrekking tot interne verantwoordelijkheden en, indien nodig, afstemming met de Belastingdienst.

Het Fiscaal Kompas is ontworpen met het oog op de aankomende handhaving per 1 januari 2025 door de Belastingdienst op schijnzelfstandigheid. Daarnaast speelt het wetsvoorstel Verduidelijking Beoordeling Arbeidsrelaties en Rechtsvermoeden (VBAR) een belangrijke rol. Lees hier meer over in de volgende blogs:

• Wetsvoorstel ‘Verduidelijking beoordeling arbeidsrelatie en rechtsvermoeden’
• Wetsvoorstel ‘Verduidelijking beoordeling arbeidsrelatie en rechtsvermoeden’ gewijzigd!

Voor zorgorganisaties is het essentieel om voorbereid te zijn op de handhaving per 1 januari 2025 en het beoogd wetsvoorstel. Het is van belang nu te starten met de inventarisatie van de huidige inhuur (voor zover dat nog niet is gebeurd) en het beleid te veranderen daar waar dat nodig is. Daarmee kunnen naheffingen door de Belastingdienst worden voorkomen.