We gebruiken cookies om content en advertenties te personaliseren, om sociale mediafuncties aan te bieden en om ons verkeer te analyseren. We delen ook informatie over uw gebruik van onze site met onze sociale media-, advertentie- en analysepartners, die deze kunnen combineren met andere informatie die u aan hen heeft verstrekt of die zij hebben verzameld op basis van uw gebruik van hun diensten.
Onze privacyverklaring:
Hieronder kunt u kiezen voor welke doeleinden u cookies op de website van De Clercq wilt toestaan.
Smart contracts kunnen op verschillende manier worden ingezet. Zo is het denkbaar om een dergelijke constructie (enkel) te gebruiken voor de uitvoering van bepaalde onderdelen van een overeenkomst. Partijen sluiten een traditionele (schriftelijke) overeenkomst. Bepaalde afspraken worden vervolgens vertaald naar computercode en de code wordt vervolgens op de blockchain uitgevoerd. Een dergelijke toepassing van smart contracts heeft als voordeel dat voor vraagstukken rondom de totstandkoming en uitleg van de overeenkomst, ‘gewoon’ kan worden aangesloten bij de ons bekende leerstukken van het verbintenissenrecht in het huidige Burgerlijk Wetboek. Het risico kan echter zijn dat er een discrepantie is tussen enerzijds de afspraken op papier en anderzijds de inhoud van de code. Om dit risico te voorkomen zal nauw moeten worden samengewerkt tussen de jurist die de overeenkomst opstelt en degene die de afspraken vervolgens programmeert.
Een andere mogelijkheid is dat het smart contract wordt ingezet om de traditionele (schriftelijke) overeenkomst volledig te codificeren. Dergelijk gebruik heeft in ieder geval als voordeel dat er geen ruimte kan zitten tussen de schriftelijke en geprogrammeerde afspraken. Daartegenover staat dat men zich hiermee contractrechtelijk op onbekend terrein begeeft. Een langs elektronische weg tot stand gekomen overeenkomst wordt immers pas gelijkgesteld aan een schriftelijke overeenkomst als aan een aantal voorwaarden is voldaan. Eén van die voorwaarden is dat de overeenkomst raadpleegbaar is voor partijen. De vraag is of publicatie van de broncode (van een blockchain) voldoende is om te voldoen aan deze eis. Nu ook hier de technologie vooruitloopt op de wetgeving, is het antwoord op deze vraag in Nederland vooralsnog onbeantwoord. In een aantal staten van de Verenigde Staten heeft de wetgever zich al op het standpunt gesteld dat een smart contract geen legal effect, validity, or enforceability kan worden ontzegd, enkel omdat het een smart contract is. Hier ligt dan ook een taak voor de Nederlandse wetgever, wil zij eveneens tijdig inspelen op de opkomst van smart contracts als specifieke toepassing van blockchaintechnologie.
De kwalificatie en de handhaving van smart contracts roepen nieuwe juridische vragen op. Tot die onzekerheid is verdwenen, is het verstandig om een hybride vorm te gebruiken: het smart contract in aanvulling op een traditionele overeenkomst. Indien partijen uitsluitend met afspraken in codetaal wensen te werken en de uitkomsten daarvan bij voorbaat wensen te aanvaarden, is het raadzaam om deze bedoeling expliciet en schriftelijk vast te leggen. Een Ricardian contract - zowel leesbaar door virtuele machines als voor mensen - zou overigens vooralsnog uitkomst kunnen bieden voor zowel het risico dat er discrepantie bestaat tussen de afspraken op papier en de geprogrammeerde afspraken, als de onzekerheid over het al dan niet kunnen voldoen aan de eis van raadpleegbaarheid.
Heeft u vragen over smart contracts, neemt u dan contact op met Natascha van Duuren.
Deel 1: Gaan Smart Contracts een stralende toekomst tegemoet?
Deel 4: Computer says ‘pay’
