Deze website gebruikt cookies

We gebruiken cookies om content en advertenties te personaliseren, om sociale mediafuncties aan te bieden en om ons verkeer te analyseren. We delen ook informatie over uw gebruik van onze site met onze sociale media-, advertentie- en analysepartners, die deze kunnen combineren met andere informatie die u aan hen heeft verstrekt of die zij hebben verzameld op basis van uw gebruik van hun diensten.

Onze privacyverklaring:

Blogs / 

Auteursrecht: The story of the monkey continues...

IT, Privacy & Cybersecurity

22 augustus 2014

Geschreven door

Natascha van Duuren

Blog Image
Wat voorafging: in 2011 is natuurfotograaf David Slater in het Sulawesipark in Indonesië om foto’s te maken van de makaak, een zeldzame apensoort. Op enig (onbewaakt) moment grist een van de apen de camera weg en maakt honderden foto’s, waaronder enkele bijzondere “selfies”. Een van de selfies belandt op Wikipedia, waarop de fotograaf Wikimedia (het bedrijf achter Wikipedia) verzoekt om de foto te verwijderen. Hij doet hierbij een beroep op zijn auteursrecht. Wikimedia weigert te foto te verwijderen vanwege de eenvoudige reden dat zij meent dat Slater geen auteursrechten toekomen op de foto. De foto is immers door een aap gemaakt en niet door hem. Wikimedia heeft de foto zelfs opgenomen in een database met rechtenvrije foto’s, waarop de fotograaf heeft gedreigd met een rechtszaak.

Laten we deze kwestie eens naar Nederlands recht beoordelen. Voor het ontstaan van auteursrecht geldt dat de foto zowel moet voldoen aan de door de Nederlandse Hoge Raad geformuleerde eis dat het werk “een eigen, oorspronkelijk karakter heeft en het persoonlijk stempel van de maker draagt” (o.a. HR 30 mei 2008, LJN BC2153, NJ 2008/556) als de Europese eis uit het Infopaq I-arrest van “een eigen intellectuele schepping van de auteur van het werk” (HvJEU 16 juli 2009, nr. C-5/08, LJN BJ3749, NJ 2011/288).

Met name op deze laatste eis lijkt een auteursrechtclaim in deze kwestie af te stuiten. Wat is immers de eigen intellectuele schepping of creatieve prestatie van de fotograaf indien een aap “het werk” doet? Toch zou je hier nog over kunnen discussiëren indien de fotograaf zou kunnen aantonen relevante creatieve (voorbereidende) handelingen te hebben verricht en/of op enigerlei wijze van doorslaggevende invloed te zijn geweest op het uiteindelijke resultaat. Ook voor wat betreft foto’s die gemaakt zijn met behulp van nieuwe technieken (infrarood camera’s, op afstand te bedienen camera’s et cetera) is het immers (goed) denkbaar dat hierop auteursrechten rusten. The US Copyright Office lijkt de deur voor Slater echter (definitief) dicht te willen gooien: In een update van de door haar gehanteerde richtlijnen heeft zij expliciet opgenomen dat werken die zijn gemaakt door een dier niet voor auteursrechtelijke bescherming in aanmerking komen. Het betreft een document van meer dan 1200 pagina’s. In een lijst met voorbeelden heeft zij zelfs expliciet opgenomen dat een foto gemaakt door een aap niet voor auteursrechtelijke bescherming in aanmerking komt. Deze verwijzing kan niet op toeval berusten. De bijgewerkte richtlijnen van de US Copyright Office maken het voor de fotograaf niet eenvoudiger, mocht hij alsnog een zaak willen aanspannen...

Heeft u vragen over dit artikel, neemt u dan contact op met ons team IT, Privacy & Cybersecurity.